Baş ve Omurga Yaralanmaları
Baş ve omurga yaralanmaları, darbenin şiddetine bağlı olarak ciddi sonuçlar doğurabilir. Kafatası boşluğunda yer alan merkezi sinir sistemi, bu tür yaralanmalardan doğrudan etkilenebilir. Omurgadaki yaralanmalar ise ani sıkışma veya ayrılma nedeniyle meydana gelir ve sinir sistemi üzerinde olumsuz etkiler yaratır. Trafik kazalarında ölümlerin %80'i bu tür yaralanmalardan kaynaklanmaktadır.
Baş Yaralanmaları Çeşitleri
- Saçlı Deri Yaralanmaları: Saç derisi kafatası üzerinde kolaylıkla yer değiştirebilir ve herhangi bir darbe sonucunda kolaylıkla ayrılabilir. Bu durumlarda kanama oldukça fazla olabilir, bu nedenle öncelikle kanamanın durdurulması gereklidir.
- Kafatası Kırıkları: Bu tür yaralanmalarda kırıklardan ziyade beyin zedelenmesi daha önemlidir. Beyin hasarının olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir.
- Yüz Yaralanmaları: Çene, ağız ve burun yaralanmaları meydana gelebilir. Bu durumlarda solunum yolu ciddi şekilde etkilenebilir ve duyu organları zarar görebilir.
- Omurga Yaralanmaları: En çok zarar gören bölgeler bel ve boyun bölgeleridir. Bu tür yaralanmalar oldukça ağrılıdır ve genellikle kazalar sonucu boyun bölgesi en çok etkilenir.
- Açık Yaralanmalar: Kanamanın söz konusu olduğu yaralanmalara açık yaralanma denir.
- Kapalı Yaralanmalar: Vurma, çarpma, düşme veya darbe alma sonucu kanamanın olmaması gibi durumlar kapalı yaralanma olarak adlandırılır.
Baş ve Omurga Yaralanmaları Neden Olur?
- Yüksek yerden düşme
- Baş ve gövde yaralanması
- Otomobil ve motosiklet kazaları
- Spor ve iş kazaları
- Yıkıntı altında kalma
Baş ve Omurga Yaralanmalarında Belirtiler
- Bilinç düzeyinde değişmeler, hafıza değişiklikleri veya hafıza kaybı
- Başta, boyunda ve sırtta ağrı
- Elde ve parmaklarda karıncalanma ya da his kaybı
- Vücudun herhangi bir yerinde tam ya da kısmen hareket kaybı
- Baş ya da bel kemiğinde şekil bozukluğu
- Burun ve kulaktan beyin omurilik sıvısı ve kan gelmesi
- Baş, boyun ve sırtta dışarıdan kan gelmesi
- Sarsıntı ve denge kaybı
- Kulak ve göz çevresinde morluk
- Kusma
Baş ve Omurga Yaralanmalarında İlk Yardım
- Hemen 112 aranarak tıbbi yardım istenir
- Bilinç kontrolü yapılır
- Yaşam bulguları değerlendirilir
- Bilinci açıksa hareket etmemesi sağlanır
- Herhangi bir dış tehlike mevcutsa düz pozisyonda sürüklenir
- Baş-boyun-gövde ekseni bozulmamalıdır ve yardım geldiğinde de bu eksen bozulmamalıdır.
- Taşınma ve sevk sırasında hasta sarsılmamalıdır
- İlk yardım ekibi gelene kadar hasta üzerinde yapılan işlemler kayıt alınmalı ve gelen ekibe bildirilmelidir
- Asla hasta yalnız bırakılmamalıdır
Ekstra Bilgiler
Baş ve omurga yaralanmaları, özellikle hızlı müdahale gerektiren durumlardır. Bu tür yaralanmaların önlenmesi için özellikle yüksek risk taşıyan aktivitelerde gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır. Koruyucu kasklar, emniyet kemerleri ve uygun eğitimler bu tür yaralanmaların önlenmesine yardımcı olabilir.
Omurga yaralanmalarında, hastanın hareket ettirilmesi ciddi hasarlara yol açabilir. Bu nedenle, ilk yardım uygulayan kişilerin dikkatli olması ve profesyonel tıbbi yardım gelene kadar hastayı stabilize etmeye çalışması gerekmektedir.
|
.jpg "Omurga Anatomisi Türleri ve Özellikleri")
